คำขวัญของอำเภอเชียงของ คือ "หลวงพ่อเพชรคู่เมือง ลือเลื่องปลาบึกหาดไคร้ แหล่งผ้าทอน้ำไหล ประตูใหม่อินโดจีน" เป็นอำเภอชายแดนอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัดเชียงราย ห่างจากตัวเมืองเชียงรายประมาณ 137 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว โดยมีแม่น้ำโขงเป็นเส้นกั้นและเป็นเส้นแบ่งเขตแดนธรรมชาติ ปัจจุบันมีการพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว มีการก่อสร้างสะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 4 ข้ามจากอำเภอเชียงของ ไปยังเมืองห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว ของลาว และเชื่อมต่อถนนเส้นทาง R3A ไปถึงประเทศจีนตอนใต้ และอนาคตอันใกล้ จะมีการสร้างทางรถไฟถึงจังหวัดเชียงรายอีกด้วย

แหล่งท่องเที่ยว

เฮือนคำแพง (ข่วงวัฒนธรรมไทลื้อ)

เป็นบ้านของคุณเกษม-อำพร อะทะวงษา สร้างแบบบ้านไทลื้อโบราณแบบยกเสา คือการนำเสามาวางบนหินไม่ฝังดิน เพื่อสะดวกแก่การถอนย้าย อีกทั้งป้องกันแมลงมอดปลวกตามภูมิปัญญาดั้งเดิม บนบ้านจัดแสดงเสื้อผ้าและข้าวของเครื่องใช้ตามวิถีชีวิตของชาวไทลื้อ เปิดให้เข้าชมฟรีโดยไม่มีค่าใช้จ่าย และเปิดให้เข้าพักแบบโฮมสเตย์ เพื่อสัมผัสกับวิธีของชาวไทลื้ออย่างใกล้ชิด นอกจากนี้ยังรับจัดขันโตกและการแสดงทางวัฒนธรรมของชาวไทลื้อ

ที่ตั้ง : 119 ม.14 บ้านศรีมงคล ต.ศรีดอนชัย อ.เชียงของ จ.เชียงราย 57140

โทรศัพท์ : 081-3669447, 086-1158551

เวลาทำการ : 09.00 - 17.00 น.

พิกัด : 20.14685N 100.41339

ศูนย์ทอผ้าสตรีวัดศรีดอนไชย

ชาวบ้านรวมกลุ่มกันจัดทำผ้าทอไทลื้อแบบดั้งเดิม ไม่ว่าจะเป็นการดึงฝ้าย การย้อมฝ้าย การต่อฝ้าย และการปั่นฝ้าย ที่นี่มีเสื้อผ้าทอมากมาย และมีการสาธิตแสดงการทอผ้าอีกด้วย

ที่ตั้ง : 188 บ้านศรีดอนชัย ต.ศรีดอนชัย อ.เชียงของ จ.เชียงราย 57140

โทรศัพท์ : 089-8385724

บ้านไทลื้อ 100 ปี (ไทลื้อ เฮือนเอื้อยคำ)

เป็นเรือนไทลื้อโบราณที่ยังคมสมบูรณ์ รักษาเอกลักษณ์ได้เป็นอย่างดี มีอายุกว่าร้อยปี เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมและศึกษาบ้านไทลื้อ ฟรี

โทรศัพท์ : 089-8385724

พิกัด : 20.14263์N 100.41623E

พิพิธภัณฑ์ลื้อลายคำ

เป็นพิพิธภัณฑ์ผ้าทอโบราณของชาวไทลื้อ ของ "ครูซ้อ" จัดแสดงการจำลองวิถีชีวิตของคนลื้อดั้งเดิม ไม่เพียงเป็นพิพิธภัณฑ์เท่านั้น ยังมีบริการจัดอาหารกลางวัน หรือขันโตกยามแลงพร้อมการแสดงอีกด้วย ค่าเ้ข้าชมพิพิธภัณฑ์ ท่านละ 50 บาท

โทรศัพท์ : 089-8385724

พิกัด : 20.14961N 100.41200E

วัดพระแก้ว

เป็นวัดเก่าแก่ที่สุดในอำเภอเชียงของ เดิมชื่อ "วัดศรีบุญยืน" เป็นวัดที่มีตำนานกล่าวว่า ในสมัยที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ในสมัยก่อนเคยมีบ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่ไหลทะลุไปหากันระหว่างวัดแก้วกับวัดหลวง ซึ่งเปรียบเสมือนเป็นวัดพี่น้องกัน ภายในวัดพระแก้วมีพระธาตุเจดีย์สมัยพุทธกาล สร้างขึ้นเพื่อบรรจุพระเกษาของพระพุทธเจ้า พระวิหารเป็นรูปทรงศิลปะล้านนา พระประธานเป็นพระพุทธรูป ก่ออิฐถือปูนปางมารวิชัยลงรักปิดทอง

โทรศัพท์ : 089-8385724

เวลาทำการ : 08.30 - 16.30 น.

พิกัด : 20.26585N 100.40611E

วัดหลวงไชยสถาน

พระธาตุวัดหลวง ตำนานของวัดสอดคล้องกับเรื่องราวของวัดพระแก้วเชียงของ ซึ่งเป็นวัดที่มีความเก่าแก่ตั้งแต่สมัยที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ครั้งหนึ่งได้เสด็จมาริมฝั่งโขง พระองค์ประทานพระเกศา 2 เส้น นายบ้านจึงได้นำพระเกศาใส่ตลับทองคำ 2 ตลับ ใส่ในหลุม และใช้อิฐหินก่อล้อมรอบเป็นรูปสถูป จารึกข้อความในแผ่นหิน ความว่า "พระองค์ได้เสด็จมาทำการสั่งสอนชาวบ้าน และทำนายว่าจะมีพระไชยราชมาสร้างพระเจดีย์ 2 แห่งนี้" ต่อมา "เจ้าอริยะ" มาสร้างเมืองใหม่ จึงบูรณะบริเวณสถูปเป็นสำนักสงฆ์ ตั้งชื่อวัดทางขวามือ ชื่อ "วัดศรีบุญเรือง" ต่อมาเปลี่ยนเป็น "วัดพระแก้ว" และซ้ายมือ คือ "วัดไชยสถาน" ตั้งอยู่ระหว่างถนนสายหลักเชียงของกับแม่น้ำโขง ตัววิหารหันหน้าไปทางทิศตะวันออกทางฝั่งแม่น้ำโขง สามารถมองเห็นทัศนียภาพน้ำโขงและฝั่งเมืองลาวได้อย่างชัดเจน

โทรศัพท์ : 089-8385724

พิกัด : 20.26434N 100.40626E

วัดศรีดอนไชย

เดิมชื่อ "วัดตุงคำ" เคยตั้งอยู่บริเวณสถานีตำรวจภูธรเชียงของ ต่อมาประมาณปี พ.ศ. 2400 ได้ย้ายมาสร้างวัดใหม่ทางทิศตะวันตก ติดกับประตูชัย และได้เปลี่ยนชื่อวัดใหม่ว่า "ศรีดอนไชย" มีปูชนียวัตถุที่สำคัญอันเป็นที่สักการะบูชาของพระพุทธศาสนิกชน คือ "หลวงพ่อเพชร" ซึ่งเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองเชียงของ ในวันมาฆบูชาของทุกปี จะมีประเพณีสรงน้ำหลวงพ่อเพชรเพื่อความเป็นสิริมงคล

ที่ตั้ง : วัดศรีดอนชัย ต.ศรีดอนชัย อ.เชียงแสน จ.เชียงราย

โทรศัพท์ : 089-8385724

พิกัด : 20.26047N 100.40568E

หาดไคร้ (หาดจัดปลาบึก)

ท่าจับปลาบึก หน้าวัดหาดไคร้ เป็นแห่งจับปลาบึก (ปลาน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในโลก) แห่งแรกของโลก ปัจจุบันได้ยกเลิกการล่าปลาบึกแล้วเพื่อการอนุรักษ์ นักท่องเที่ยวสามารถชมวิวบริเวณจุดชมวิวแม่น้ำโขง และชิมเมนูปลาบึกที่เชื่อกันว่าต้องรับประทานอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อความโชคดีตลอดปี

โทรศัพท์ : 089-8385724

พิกัด : 20.25232N 100.41300E

วัดพระธาตุดอยพระเจ้าเข้ากาด

เดิมเป็นวัดร้าง จากการค้นพบและสังเกตสถานที่แห่งนี้คาดว่าเคยเป็นสถานที่หล่อ และเก็บพระพุทธรูปสมัยเชียงแสน และพบสถานที่ขุดทองเหลืองมาหล่อเป็นพระพุทธรูปอยู่ถัดออกไป จึงทำให้มีพระพุทธรูปตลอด จนพระเครื่องทุกขนาดอยู่มากมาย ต่อมาในสมัยเจ้าเมืองเชียงของสมัยนั้นได้ทราบข่าว ได้เดินทางมาพร้อมกับชาวฝรั่งเศสและขุดพระพุทธรูปองค์สมบูรณ์กลับเมืองไป เหลือเพียงเศษมีสภาพที่ไม่สมบูรณ์ ภายหลังหลวงพ่อโปร่ง และหลวงพี่สถิต ร่วมมือกันสร้างพระธาตุขึ้นบนวัดร้างแห่งนี้ เป็นแบบรูปแบบพระธาตุดอยตุงและดัดแปลงบางส่วน ปรับภูมิทัศน์และพื้นนที่จนปัจจุบันสามารถขึ้นไปสักการะองค์พระธาตุได้

ที่ตั้ง : วัดหลวง ต.ครึ่ง อ.เชียงของ จ.เชียงราย

พิกัด : 20.03200N 100.36660E

วัดครึ่งใต้

วัดนี้ยังเป็นวัดบ้านเกิดของ พระมหาวุฒิชัย วชิรเมธี (ว.วชิรเมธี) ท่านเคยบวชเรียนและจำพรรษาอยู่ตั้งแต่สมัยที่เป็นสามเณรและบรรพชาที่วัดนี้ โดยท่านได้ก่อตั้งและเป็นผู้อำนวยการสถาบันวิมุตตายาลัย โรงเรียนเตรียมสามเณร สนองราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ บริเวณวัดมีสถาปัตยกรรมที่น่าสนใจ โดยเฉพาะหอไตรเสาเดียว แบบล้านช้าง มีลักษณะเป็นเสาต้นเดียว และเป็นหอไตรที่ยังมีสภาพสมบูรณ์และมีอยู่ที่นี่ที่เดียวในภาคเหนือ ภายในวัดสามารถชม หอพระไตรปิฏก พระอุโบสถ ต้นศรีมหาโพธิ์ หอกลอง-หอระฆัง เครื่องราชกกุธภัณฑ์ สัตภัณฑ์ หอธรรม

ที่ตั้ง : 118 ม.3 ต.ครึ่ง อ.เชียงของ จ.เชียงราย

พิกัด : 20.02300N 100.36660E

สะพานมิตรภาพ ไทย-ลาว แห่งที่ 4 (เชียงของ-ห้วยทราย)

เชื่อมต่อระหว่างบ้านดอนมหาวัน อ.เชียงของ จ.เชียงราย กับ บ้านดอน เมืองห้วยทราย แขวงบ่อแก้ว สปป.ลาว เป็นสะพานข้ามแม่น้ำโขงที่อยู่ในแผนการพัฒนาเส้นทาง R3A ซึ่งเชื่อมต่อระหว่าง จีน-ลาว-ไทย มีระยะทาง 2.48 กม. เป็นสะพานสองเลน แต่ละเลนกว้าง 3.5 เมตร สามารถชมจุดวิวใต้สะพานได้

ที่ตั้ง : บ้านดอนมหาวัน อ.เชียงของ จ.เชียงราย

พิกัด : 20.21375N 100.45157E

บ้านม้งกิ่วกาญจน์

หมู่บ้านชาวม้งและชาวลาหู่ เป็นหมู่บ้านที่มีทัศนียภาพและขุนเขาโอบล้อม และเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวสัมผัสวิถีชีวิตของชาวเขาที่อยู่ในแถบนี้ เป็นกิจกรรมท่องเที่ยวโดยชุมชนมีส่วนร่วมบ้านกิ่วกาญจน์ มีโปรแกรมให้เลือกตั้งแต่ 2-5 วัน เช่น กิจกรรมชมหมู่บ้านชาวลาหู่ เรียนรู้เรื่องความเชื่อและประเพณี ชมการทำผ้าบาติคย้อมผ้าแบบม้ง กิจกรรมเดินป่า เยี่ยมไร่ชาออแกนิค การขี่ช้าง การขี่จักรยาน การล่องเรือแม่น้ำโขง หรือแม้กระทั่งการปลูกป่าร่วมกับชาวบ้าน เกิดการพัฒนาคุณภาพชีวิตของชาวบ้าน และเกิดการอนุรักษ์หวงแหนให้คงสภาพและยั่งยืนต่อไป สนับสนุนโดย สมาคมพัฒนาประชากรและชุมชน (PDA)

ที่ตั้ง : 347 หมู่บ้านกิ่วกาญจน์ อ.เชียงของ จ.เชียงราย

โทรศัพท์ : 086-8877060

พิกัด : 20.32913์N 100.3145501E

กลุ่มผ้าทอไทลื้อบ้านหาดบ้าย

ก่อตั้งโดยนางสุขาวดี ติยะธะ เมื่อปี พ.ศ. 2527 ได้ริเริ่มใช้ฝ้ายเป็นวัตถุดิบมาทอเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ผ้าซิ่น เสื้อปั๊ด ผ้าปูโต๊ะ รองแก้ว รองจาน ลวดลายสีดำแดง เป็นรูปสัตว์ รูปดอกไม้ ย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติและสีเคมีที่ปลอดภัย สามารถเดินชมตัวบ้าน ซึ่งด้านบนจัดแสดงหุ่นและผ้าทอไทลื้อ ส่วนด้านล่างเป็นชาวบ้านกลุ่มสาธิตการทอผ้า

ที่ตั้ง : 192 หมู่ที่ 1 ต.ริมโขง อ.เชียงของ จ.เชียงราย

โทรศัพท์ : 089-5557644

เวลาทำการ : 09.00 - 17.00 น.

พิกัด : 20.37061N 100.25075E

กิจกรรมท่องเที่ยว

1. ล่องเรือชมสองฝั่งโขง สามารถท่องเที่ยวได้ตลอดทั้งปี แต่สวยที่สุด คือ ช่วงปลายฝนต้นหนาว ระหว่างทางจะเห็นวิถีชีวิตชาวบ้านทั้งสองฝั่งของริมโขง เวลาทำการ 06.00 - 18.00 น. ค่าเรือข้ามฟากคนละ 40 บาท หากเช่าเหมาลำ 600 - 800 บาท เรือลำใหญ่ ชั่วโมงละ 1,800 บาท

2. ถนนคนเดินกาดเวียงแก้วไนท์ บนถนนสายกลาง บ้านเวียงแก้ว จัดทุกวันเสาร์

3. ตักบาตร ริมน้ำโขง ทุกวันเสาร์ - อาทิตย์ เริ่ม 07.00 น.

ท่าเรือข้างฟาก มี 3 จุด ได้แก่

1. ท่าเรือข้ามฟากบ้านหัวเวียง จุดข้ามไทย-ลาว

2. ท่าเรือขนถ่ายสินค้าท่าผาถ่าน บ้านวัดหลวง

3. ท่าเรือบั๊ค เป็นจุดผ่านแดนเพื่อข้ามไปฝั่งสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวอีกจุดหนึ่ง โดยขอใบอนุญาตผ่านแดนได้ที่ที่ว่าการอำเภอเชียงของ

ประเพณี

เมษายน การบวงสรวงและจับปลาบึก วัดหาดไคร้

พฤศจิกายน งานบุญจุลกฐิน ถิ่นไทลื้อ ณ วัดศรีดอนชัย

สินค้าที่ระลึก

แหล่งผ้าทอลายน้ำไหล ผ้าฝ้ายทอมือของชาวไทลื้อ มีความประณีตและมีลวดลายเป็นเอกลักษณ์ โดยเฉพาะ "ผ้าลายน้ำไหล" มีความสวยงาม เป็นสินค้า OTOP ที่มีชื่อเสียงของอำเภอเชียงของ สามารถหาซื้อได้ที่ร้านขายผ้าพื้นเมือง ถนนสายกลาง และที่บ้านหาดบ้าย ต.ริมโขง และบ้านศรีดอนชัีย ต.ศรีดอนชัย แจง (เฮือนอุ๊ยตาจันตา) งานฝีมือ เช่น กระเป๋า ผ้าทอ กำไล