ปีพุทธศักราช 1811 พญามังรายเจ้าหลวง (มหาราช) ยกกองทัพไปปราบหัวเมืองเชียงของผาแดง และได้มาหยุดพักกองทัพทหาร ณ บริเวณแห่งนี้ ชาวอำเภอพญาเม็งราย จึงร่วมใจกันสร้างสถานที่แห่งนี้ เพื่อเป็นที่สักการะบูชา สืบต่อกันมาจนถึงทุกวันนี้

“คุ้มพญาเม็งราย (มังราย) ”ตั้งอยู่ที่บ้านสันป่าสัก ม.3 ต.เม็งราย อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย เดิมเป็นเนินดินเตี้ย ๆ มีเนื้อที่ประมาณ 5 ไร่ เป็นป่าละเมาะ ซึ่งบริเวณดังกล่าว เจ้าพญามังราย ได้มาหยุดพักกองทัพเพื่อหาเสบียงอาหารให้แก่กองทัพ ซึ่งเป็นจำนวนนับหมื่นๆคน และเพื่อเอาแรงก่อนเข้าตีเมืองเชียงของและสอดแนมหาข่าวกำลังข้าศึก ในปี พ.ศ. 2530 กิ่งอำเภอพญาเม็งราย ได้รับการยกฐานะเป็น “อำเภอ” มี นายประยูร วงษ์พานิช เป็นนายอำเภอคนแรก ท่านจึงคิดสร้างถาวรวัตถุเกี่ยวกับคุ้มพญาเม็งราย จึงได้ร้องขอไปยังกรมศิลปากรร่วมกับอำเภอพญาเม็งราย ได้ออกแบบเพื่อดำเนินการก่อสร้างคุ้มพญาเม็งราย จนแล้วเสร็จ และในวันที่ 21 สิงหาคม 2533 อำเภอพญาเม็งรายได้ทำพิธีอันเชิญพระบรมรูปพญาเม็งรายจากที่ว่าการอำเภอพญาเม็งราย ไปประดิษฐานในคุ้มพญาเม็งราย โดยมีผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงรายให้เกียรติมาเป็นประธานในพิธี ในปัจจุบันคุ้มพญาเม็งราย เป็นสถานที่สักการบูชาและสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชนโดยทั่วไป ในแต่ละปีจะมีประชาชนจำนวนมากแวะเวียนมาสักการบูชา โดยเฉพาะในวันที่ 18 เมษายนของทุกปี ทางอำเภอร่วมกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้จัดงานไหว้สาพญาเม็งราย จะมีประชาชนเข้างานไหว้สาพญาเม็งรายเป็นจำนวนมาก

คุ้มพญามังราย สร้างเมื่อ 20 สิงหาคม 2533 ปรับปรุง ( สร้างใหม่ พ.ศ 2551 ) สักการะหรือดำหัว ทุกวันที่ 18 เมษายน ของทุกปี

"พระยาเม็งราย" ที่นำมาตั้งเป็นชื่ออำภอ มีคำเล่าขานสืบกันมาว่า มีเนินเตี้ย ๆ เนื้อที่ประมาณ 3 ไร่ เป็นป่าละเมาะเจ้าพญาเม็งรายหยุดพักกองทัพ ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะพักผ่อนเป็นการส่วนพระองค์ จึงเสด็จไป "ตั้งไก่ป่า" ที่สันกลางทุ่งนา ซึ่งต่อมาที่แห่งนี้ได้รับการบอกเล่าสืบ ๆ กันมาว่าเป็น "ซุ้มตั้งไก่พญาเม็งราย" หรือ "คุ้มพญาเม็งราย" ปัจจุบันตั้งอยู่กลางทุ่งนา บ้านสันป่าสัก หมู่ที่ 3 ต.เม็งรายราย จ.เชียงราย

ข้อมูลติดต่อ : เทศบาลตำบลเม็งราย เลขที่ 427 หมู่ 1 ต.เม็งราย อ.พญาเม็งราย จ.เชียงราย 57290 โทร. 0-5379-9004

การเดินทาง : จากตัวอำเภอพญาเม็งราย ให้ใช้ถนนเส้น 1174 ขับรถไปราวๆ ไม่เกิน 8 กม. จะมีป้ายบอกทาง อยู่เยื้องๆกับทางเข้าวัดพญาเม็งราย เพื่อให้ง่ายลองดูพิกัดแผนที่ประกอบการเดินทาง