การทานหา ในวัฒนธรรมล้านนา คือ การอุทิศเครื่องอุปโภคให้เป็นทาน เพื่ออุทิศให้กับคนที่ล่วงลับไปแล้วโดยเชื่อว่า คนที่ตายไปนั้นได้ไปอยู่อีกโลกหนึ่ง หากเป็นบุตรหลานญาติพี่น้อง ทานหา คือ การนำสิ่งของเครื่องใช้ของกินที่ผู้ตายชอบ ไปอุทิศให้เป็นทานแล้วสิ่งของเหล่านั้นก็จะไปถึงผู้ตายได้เสวยในโลกที่ตนอยู่ พิธีการถวายทานในการทานหา ก็เป็นการทำเช่นเดียวกับการทำบุญอุทิศส่วนกุศลในเทศกาลหรือโอกาสพิเศษต่างๆ การทานหาจะทำเป็นพิธีโดยเฉพาะ เช่นเฉพาะครอบครัว หรือตระกูลเดียวกัน หรืออาจเป็นการทานหาเฉพาะบุคคลใดบุคคลหนึ่งเป็นกรณีพิเศษ และนับตั้งแต่ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ได้เสด็จสู่สวรรคาลัย เมื่อวันอังคารที่ ๑๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๓๘ ยังความโศกเศร้าอาลัยอย่างสุดซึ้งแก่พสกนิกรทั้งประเทศ แต่พระเกียรติคุณและพระมหากรุณาธิคุณยังคงสถิตถาวรอยู่ในความทรงจำของพสกนิกรชาวไทยมาโดยตลอด โดยเฉพาะอย่างยิ่งจังหวัดเชียงราย เป็นจังหวัดที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จย่าอย่างล้นพ้นหาที่สุดมิได้

ดังนั้นเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติและแสดงความจงรักภักดีและสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ มหาวิทยาลัยแม้ฟ้าหลวงจึงได้จัดพิธีทานหาแม่ฟ้าหลวง ในวันที่ ๑๘ กรกฎาคม ของทุกปี โดยจะจัดกิจกรรมในรูปแบบต่างๆ อาทิ การถวายพานพุ่มและพานดอกไม้ถวายสักการะต่อหน้าพระราชานุสาวรีย์ของสมเด็จย่า การปล่อยพันธุ์ปลา การร่วมกันปลูกต้นไม้บริเวณต่างๆ ฯลฯ การจัดพิธีทานหาแม่ฟ้าหลวงจึงเป็นพิธีทำบุญเพื่ออุทิศถวายเป็นพระราชกุศลแด่สมเด็จย่าของปวงชนชาวไทย โดยมีประกอบ "พิธีถวายเครื่องราชสักการะ" ภายในไร่แม่ฟ้าหลวง ต.รอบเวียง อ.เมือง สถานที่ประดิษฐพระบรมรูปสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี หรือสมเด็จย่าของปวงชนชาวไทย เนื่องในวันคล้ายวันสวรรคต โดยนำขันดอก ต้นธูป ต้นเทียน ทยอยเข้าถวายเป็นเครื่องราชสักการะ เบื้องพระบรมรูป "พิธีถวายพวงมาลาสักการะ" ณ สวนสมเด็จพระศรีนครินทร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย ต.บ้านดู่ อ.เมือง และ "พิธีบริเวณพระตำหนักดอยตุง" ต.แม่ฟ้าหลวง อ.แม่ฟ้าหลวง เพื่อบำเพ็ญกุศลน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายแด่สมเด็จย่า

ขอบคุณข้อมูลจาก สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย ( พิธีทานหาแม่ฟ้าหลวง )
อาคารศาลากลางจังหวัดเชียงราย เลขที่ 632 หมู่ 3 ถนนแม่ฟ้าหลวง ตำบลริมกก อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย 57100 โทร. 05 315 0169